8 x fietskunst en design
De fiets is zoveel meer dan alleen een vervoersmiddel. De fiets is cultuur, nostalgie en een onuitputtelijke inspiratiebron. Kijk maar eens naar deze kunstwerken en designhoogstandjes met de fiets in de hoofdrol.
Ai Wei Wei | Forever Bicycles - v.a. 2011 (foto boven)
De installatie Forever Bicycles is al meerdere keren in verschillende vormen gepresenteerd, variërend van duizend tot meer dan tienduizend fietsen uit een fabriek in Shanghai. Het is een statement over de Chinese kopiecultuur en massaproductie. Tegelijkertijd geeft de herhaling een dynamiek die vrijheid uitstraalt.
Marcel Duchamp | Roue de Bicyclette - 1913 (foto linksonder)
Wellicht het beroemdste fietsonderdeel in de kunsthistorie. Geïnspireerd door de naam van zijn vriend Paul Roussel; ‘Roue’ is Frans voor wiel en ‘selle’ betekent kruk. Dit werk zette de kunstwereld op z’n kop en kreeg later de term ‘ready-made’. Het origineel is verloren gegaan toen zijn zus het atelier opruimde en zich afvroeg: Is ’t kunst of kan ’t weg?
Pablo Picasso | Tête de taureau - 1942 (foto rechtsboven)
De beroemde Spaanse kunstenaar kreeg een openbaring toen hij naar een stapel oude fietsonderdelen keek. Het stuur lag naast het zadel en Picasso hoefde ze alleen nog aan elkaar te maken. In 1944 reageerde het publiek geschokt tijdens een expositie in Parijs. Het werk werd zelfs verwijderd. Tegenwoordig struikel je over vele namaakversies op Etsy en aan de muur van hipsterhuizen.
Henri de Toulouse-Lautrec | La chaîne Simpson - 1896
Eind negentiende eeuw was fietsen een populair tijdverdrijf voor de Franse middenklasse en hogere klasse. Er waren veel wedstrijden waarbij technische vooruitgang een belangrijk wapen en promotiemiddel was. Deze Simpson ketting werd geen succes.
Opvallend genoeg rijdt de Franse kampioen Huret in deze illustratie van Henri de Toulouse-Lautrec achter een vrouw aan; Hélène Dutrieu, een latere kampioene. Een statement van de graficus.
Salvador Dalí | Sentimental Colloquy - 1944
Dalí was een fervent fietser en ontwierp een theaterdecor waarin fietsen een hoofdrol spelen. Hij was er zelf niet tevreden over. Zijn surrealistische werk is aanleiding voor een heuse internetmeme van mensen die claimen Dalí’s fiets te hebben gevonden.
Bas Jan Ader | Fall 2 - 1970
Ader liet zich inspireren door de zwaartekracht. In deze korte film brengt hij zichzelf ten val door de gracht in te fietsen. Het is één van de belangrijkste werken in de hedendaagse vaderlandse kunstgeschiedenis. In 1975 verdween Ader op 33-jarige leeftijd tijdens de oversteek van de atlantische oceaan in een klein zeilbootje.
Aram Bartholl | Your parcel has been delivered (to your neighbour) - 2018
Een herkenbaar fenomeen in grote steden; achteloos achtergelaten deelfietsen. Bartholl haalde fietsen van de 20(!) stadsfietsaanbieders in Berlijn de galerie in. Hij maakt hiermee een statement over de uberficatie van de samenleving en commercialisering van de openbare ruimte. De fietsen liggen bewust op de grond, dit is hun natuurlijke houding aangezien gebruikers en vandalen er niet heel zachtzinnig mee omgaan.
Blind Walls Gallery
Voor een speciaal project in het teken van FietsFiesta, een festival om de fietscultuur in Breda te vieren, kwam Kitra naar Breda om het fietspad achter het centraal station te voorzien van zijn kenmerkende en kleurrijke patronen.
